لطفا کپی نکنید!!! | بررسی تاثیرات قانون کپی رایت بر صنعت بازی سازی ایران
امروز قصد داریم تا درمورد یک مسئله بسیار مهم صحبت کنیم،مسئله ای که نه تنها در صنعت گیم،بلکه دیگر صنایعی که مربوط به رسانه های دیجیتال میشوند را نیز تحت تاثیر خود قرار داده،قانون کپی رایت!
مطمئنا در چند وقت گذشته بسیار در مورد این کلمه شنیده اید. اول از همه بگذارید تا بصورت کوتاه با این قانون مشهور اشنا شویم:
کپی رایت یعنی اینکه هیچ فردی حق ندارد آن سی دی، فیلم یا کتاب را بدون مجوز ناشر یا پدیدآورنده آن، در جایی تکثیر کند. در صورت عدم رعایت حقوق مولف، فرد خاطی تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد و ممکن است مشکلات حقوقی بسیاری برای او ایجاد شود.
کپی غیر مجاز اصطلاحی برای پخش غیر مجاز رسانه‌های محافظت شده پدید آورندگان دیگر است و شامل کتاب‌ها، قطعات موسیقی، فیلم، عکس، متون علمی و ادبی، نقشه‌ها، بانک‌های اطلاعاتی و … می‌باشد.
کپی رایت (حق تکثیر) برگرفته از پیمان برن برای حمایت از دارایی علمی، ادبی و هنری است. پیمان برن تاکنون بارها مورد تجدید نظر قرار گرفته و از سال ۱۹۶۷ مدیریت آن بر عهده سازمان جهانی حمایت از حقوق مایملک معنوی (WIPO) قرار گرفته است.
حالا که میرسیم به بخش اصلی مقاله و میخواهیم افرادی را که در این صنعت بزرگ و محبوب در ایران تاثیر گذار هستند را بررسی کنیم: دسته ی اول گیمرها هستند و دسته ی دوم تولید کنندگان و ناشران. ما در این مقاله قصد داریم تا به بررسی این مسئله بپردازیم که رعایت حق کپی رایت در ایران بنفع کدام دسته است،گیمرها یا تولید کنندگان و ناشران.
اما نخست قصد داریم تا به بررسی حق کپی رایت از نگاه سازندگان داخلی و خارجی و البته ناشران ببینیم که آیا با رعایت این مسئله سازندگان داخلی و خارجی سود خواهند برد یا خیر؟ خوب با نگاهی کوتاه میشود به یک مسئله رسید که رعایت حق کپی رایت بنفع سازندگان چه داخلی و چه خارجی ست. همانطور که میدانید شرکت های توزیع بازی های رایانه ای در کشور ما بشدت زیاد هستند و بهمین دلیل نیز زمانیکه وارد یک فروشگاه میشوید خواهید دید که بازی Crysis3 توسط چند شرکت متفاوت با قیمت های مختلف موجود هست. نخسا میخواهیم بررسی کنیم که آیا با رعیات قاونو کپی رایت بنفع سازندگان خارجی خواهد بود یا خیر که با نگاهی نچندان دقیق میتوان پی برد که بله،مطمئنا رعایت این قانون بسود سازندگان خارجی ست،زیرا در حال حاضر ناشران داخلی بدون کسب اجازه از سازندگان داخلی عناوین مختلف را بدون پرداخت هیچ پولی در ایران منتشر میکنند و سودهای کلانی را وارد جیبهای خود میکنند اما زمانیکه این قانون در ایران رعایت شود،انها میبایست برای انتشار یک عنوان پرطرفدار در داخل کشورمان بناشر پول گزافی بپردازد تا اجازه نامه نشر آن عنوان در داخل کشور را بدست آورد. بنابراین سازندگان خارجی از این اتفاق سود بسیاری خواهند برد زیرا هم پول گزافی در دادن اجازه نشر یک عنوان وجود دارد و هم اینکه در فروش آن عنوان در کشورمان نیز سهیم خواهد بود. با این اوصاف به این نتیجه میرسیم که رعایت این قانون بسود تولید کنندگان و ناشران خارجی ست.
اما این مسئله را از دیدگاه ناشران داخلی بررسی کنیم و ببینیم که رعایت این قاونون بسود آنان خواهد بود یا خیر. همانطور که گفته شد زمانیکه این قانون در کشورما رعایت شود تنها یک ناشر میتواند مسئول نشر یک عنوان مشهور در کشور باشد و این مسئله باعث میشود تا حس رقابت میان آنها بیشتر شده و سعی کنند تا با دادن پیشنهاد های بیشتر نسبتها به دیگر ناشران داخلی،رضایت ناشر خارجی را برای کسب اجازه انتشار بدست آورند. این مسئله تا اینجا بسود آنها خواهد بود زیرا تنها آنان هستند که آن عنوان مشهور را در داخل کشور بفروش خواهند رساند و همگی مجبور هستند تا از این شرکت خرید نمایند اما آیا تمامی گیمران داخلی بدنبال بازیهای اورجینال خواهند رفت؟
این سوال بسیار مهم است زیرا با بررسی های انجام شده میتوان فهمید که درصد بسیار کمی از گیمران داخلی بازی ها را بصورت اورجینال خریداری مینمایند و اکثرا بدنبال نسخه های کپی و یا دانلود شده هستند. این بدان معناست که فروش آن عنوان اورجینال در داخل کشور تضمین شده نخواهد بود. زیرا با رعایت این قانون بطور حتم قیمت هر دی وی دی بسیار گرانتر خواهد شد و از آنجایی که فرهنگ سازی لازم برای خریداری محصولات اصل در داخل کشور ما انجام نشده است،نمیتوان منتظر فروش بسیار بالا بود.
در کل میتوان اینطور نتیجه گرفت که رعایت قانون کپی رایت با این اوصاف،بسود ناشران داخلی نخواهد بود،زیرا آنان برای کسب اجازه پول گزافی میپردازند اما تضمینی برای بازگشت آن مقدار پول از طریق فروش همان عنوان وجود ندارد بنابراین میتوان نتیجه گرفت که بسود ناشران داخلی نخواهد بود.
اما میخواهیم به بررسی رعایت این قانون از نگاه سازندگان داخلی بپردازیم که آیا با رعایت این قانون بسود آنان خواهد بود یا خیر.
مطمئنا میدانید قیمت عناوین خارجی در کشور ما بدلیل دانلودی یا کپی بودن بسیار پایین هستند اما عناوین داخلی بدلیل اینکه محصولاتی اورجینال هستند با قیمت نسبتا بالاتر عرضه میشوند که دلیل دیگری نیز وجود دارد و آن این است که سازنده داخلی میدانند که محصولشان بمانند یک عنوان خارجی فروش نخواهد کرد بنابراین سعی میکنند تا با بالاتر بردن نسبی قیمت کمی از این ضرر و زیان را بکاهند. اما زمانیکه این قانون در کشور ما رعایت شود بطور حتم قیمت عناوین خارجی بدلیل اصل بودن بشدت بالا خواهد رفت و بدلیل اینکه اکثر گیمرها توان خریداری آنان را در آن زمان نخواهند داشت و مطمئنا عناوین داخلی تغییر چشمگیری نخواهند داشت و نسبت به آنان قیمت بسیار پایینتری خواهند داشت،همین مسئله باعث میشود تا فروش عناوین داخلی بسیار بیشتر از گذشته شود و سازندگان داخلی سود بیشتری ببرند. از طرفی دیگر نیز اگر این قانون در ایران رعایت شود ممکن است کمپانی های بزرگ بازیسازی جهان،ایران را بیش از پیش زیر ذره بین قرار دهند و حتی پس از گذشت مدتی شعب مختلف کمپانی های بزرگ در ایران تاسیس شوند که این مسئله میتواند بسیار به رشد صنعت نوپای گیم ایران کمک کند.ا
در نتجیه کاملا میتوان به این مسئله پی برد که رعایت این قانون بطور حتم بسود سازندگان داخلی خواهد بود.
اما میرسیم به آخرین گروه،یعنی گیمرها. همانطور که میدانید قیمت عناوین خارجی در حال حاضر بسیار پایین هستند و همین مسئله باعث میشود تا گیمران بدون هیچ محدودیتی عناوین خارجی را خریداری نمایند اما قیمت عناوین داخلی بدلیل اصل بودن نسبتا بالا هستند و همین مسئله نیز باعث شده تا کمتر گیمری رغبت کند تا یک عنوان داخلی را تجربه نماید. اما زمانیکه این قانون در کشور ما رعایت شود همانطور که در فوق اشاره کردم با رشد چشمگیری روبرو خواهد بود و باعث میشود تا هر گیمری توانایی عناوین خارجی را نداشته باشد.(شوخی: ممکنه یروز ببینیم یه بازی فروشی پاچه زده:فروش عناوین خارجی بصورت قسطی و بدون بهره) اما عناوین داخلی خیلی با تغییر روبرو نخواهند بود و در آن زمان است که قیمت عناوین داخلی بنسبت عناوین خارج پایین تر خواهد بود. اما از آنجایی که از هر ۱۰ عنون ایرانی منتشر شده تنها ۱ عدد از آنها خوب از آب در خواهد آمد باعث میشود تا گیمر از بیخ قید بازی کردن را بزند زیرا از طرفی قدرت خرید عناوین خارجی را بدلیل قیمت نسبتا بالا ندارد و از طرفی هرسال یکبار ممکن است یک عنوان خوب ایرانی منتشر شود که بتواند آن را تجربه کند. بنابراین رعایت این قانون اگر سازندگان داخلی کیفیت محصولات خود را بالا نبرند بطور حتم بضرر گیمرها خواهد بود.
نتیجه گیری
همانطور که دیدید رعایت این قانون از دیدگاه های مختلف،متفاوت است و رعایت آن بضرر برخی و بسود برخی دیگر است. البته رعایت قانون کپی رایت در ایران بنظر بنده هیچ وقت صورت نخواهد گرفت زیرا خودتان دلیلش را میدانید بنابراین من وارد جزئیات نمیشوم. خوب،با این اوصاف تکلیف چیست؟ آیا باید همینطور دست بر روی دست گذاشت و تماشاگر زمین خوردن صنعت نوپای گیم ایران بود؟! پس راه حل چیست؟!
آقای اسرافیلیان یکی از سازندگان عنوان ارتش های فرازمینی که در آینده منتشر خواهند شد،راه حل بسیار عالی را پیشنها نمودند که بدین صورت است که بنیاد ملی بازی های رایانه ای برای انتشار هر عنوان خارجی توسط هرناشر مقداری مالیات از آنها دریافت کند در حالیکه همین مالیات برای عناوین داخلی صفر باشد تا بنوعی ناشر داخلی را بیشتر بسمت عناوین داخلی سوق دهد و هرساله مالیات های جمع آوری شده را برای پیشرفت صنعت گیم ایران صرف نمایند.
این پیشنهاد واقعا بی نقص است و کسی نمیتواند ضعفی در آن پیدا کند و از آنجایی که رعایت قانون کپی رایت چیزی محال در کشورمان محسوب میشود،بهترین راه حل همین است که امیدواریم بنیاد ملی بازی های رایانه ای نیم نگاهی به این پیشنهاد بسیار عالی آقای اسرافیلیان داشته باشد.
سلام. مممنون سورنا:)
اما بنظرم اینطور ها هم که فک میکنی نیست. رعایت این قانون با وضعیت کنونی ارز ایران به نفع هیچ کس در داخل نیست. ناشر که خودت گفتی ، گیمر ها هم باید پول زیادی برای هر بازی اورجینال بدهند در حالی که این بی انصافیست چرا که ارزش پول ما بسیار پایین تر از کشور های اروپاییست و قیمت هر بازی اورجینال برای یک گیمر ایرانی به مراتب سنگین تر از یک گیمر در کشور های دیگر است. این از این
اما سازنده ها، درسته با اجرای این قانون اونا راحت میتونن ناشر پیدا کنن و بازییشون رو بدون رقابت با بازی های برتر دنیا و با قیمت مناسب منتشر کنن، اما این را هم در نظر بگیر که برای ساخت هر بازی چقدر باید پول نرم افزار های مورد نیازشون رو بدن.خیلی میشه. خود سازنده جنون سیاه در مصاحبه های اخیرش به این ها اشاره کرد می گفت ما دوست نداریم کپی رایت اجرا بشه، اما کار درست و بسیار بسیار مفید در وضعیت کنونی این است که یه مقام دولتی از ناشر ها بابت تکثیر هر دیسک بازی خارجی، مالیاتی بگیرد تا ناشر ها همین طوری و بدون محدودیت و آزادانه با هر قیمتی بازی های خارجی را منتشر نکنن. با اجرای این کار اول از همه ناشر ها به بازی های ایرانی بیش از پیش رقبت پیدا می کنن و دوم اینکه پول خیلی خوبی نسیب بنیاد می شود که می تواند در بازی سازی هزینه کند و سوم اینکه بازی های خارجی با قیمت نسیبتا بیشتر به بازار خواهند امد.
سازنده ی ارتش های فرازمینی هم در یک مصاحبه ای که اخیرا داشت یه طرح اینچنینی را لازمه صنعت بازی سازی ایران میدانست.
کلا اجرای کپی رایت در ایران به هیچ عنوان راحت نبوده و تا وقتی هم که ارزش پول ما اینقدر پایین است، این قانون یک قانون غیر منصفانه هست، حتی موجب خارج شدن ارز زیادی از کشور خواهد شد
بله من هم کاملا با شما موافق هستم و تنها راه پیشنهاد سازندگان ارتش های فرازمینی هست که واقعا بدون نقص هست هر چند کو گوش شنوا!!
سورنای عزیز من مقاله شما رو کامل مطالعه کردم و بعضی جاهاش کاملا گنگ بود. در هر بازی کامپیوتری، ۵ جریان عمده نقش دارن، سازنده (developer) ناشر (publisher) توزیع کننده (Distributer) خبرگزاری ها (Press) و مشتری (Customer) توی تعریف شما، به نظر تفاوتی بین ناشر و توزیع کننده قائل نشدید و این دو رو یکی حساب کردید، ما عمدتا چیزی به عنوان ناشر گیم در کشور نداریم و جریاناتی که هستند و یکسری فروشگاه هستند که توزیع کننده اند. یک تفاوت اساسی بین ناشر و توزیع کننده اینه که ناشر از ابتدای ساخت بازی قدم به قدم در کنار سازنده است و از کل فرایند ساخت اطلاع داره، سرمایه از طرف ناشر تامین میشه و به همین دلیل یکسری افراد رو مامور می کنند که کاملا ناشر رو در جریان روند تولید بازی قرار بدند. تبلیغات، ارتباط مردمی و بقیه چیزا همه از سوی ناشر انجام میشه و تولیدکننده فقط فکرش تولید بازی هستش. توزیع کننده در این بین، فقط به دلیل اعتمادی که خریداران از محصولاتش دارن اون محصول رو به صورت فیزیکی در انبار یا بصورت دیجیتال در وبسایتش قرار میده و درصدی رو برمیداره، مثل آمازون یا گیم استاپ.
ضمنا شما تاثیر کپی رایت بر رسانه های خبری رو بررسی نکردید.
بازی ایرانی قیمتش ۱۰ هزار تومن میخوره چون همینقدر روش زحمت کشیده شده نه بیشتر، بازی خارجی هم قدر زحمتی که پاش میکشن پول میگیرن همه چی عادلانه است. بعد شما کنسول های نسل جدید رو بررسی نکردید که اصلا نیازی به قانون کپی رایت ندارن، قانونم نباشه شما مجبورید پول بپردازید با سیستم امنیتی که روش هست. الان شما یک بازی PS4 یا X1 رو کرایه هم که میکنی برای هر روز ده هزار تومن باید از جیب مبارک بپردازید.
اصلا همه اینا به کنار، شما این وضعیت تحریم ها رو نمیبینید! به قول استاد کامپیوتر ما که دانشگاه علم و صنعت تدریس میکنن، ما اومدیم کپی رایت رو دور زدیم، خب اونا چکار میکنن؟ زعفرانی که تولید داخل هست رو نمیخرن ما مجبوریم مفت بدیم به کشور های همسایه، اونا ۲۰ برابر قیمت خرید بفروشن. فکر کردید مثلا دور زدن کپی رایت، جدا از این که از نظر انسانی و شرعی، خلاف هست و به قولی از اون گناهانی هستش که حرمتش شکسته شده و عادی شده، به نفع من گیمر تموم میشه؟ اگر کپی رایت بود من بازیم رو به قیمت خیلی کمتر از اینی که هست میخریدم، اورجینال، انسانی و شرعی. موضوع خیلی پیچیده تر از چیزی هست که شما اینجا گفتید ده ها مقاله باید براش نوشت و کلی بحث و بررسی کرد. به هر حال ممنون از زحمتی که برای مقاله کشیدی، مارو که به خاطر داری؟ :)
ممنون فرشاد جان،بله شمارو بخاطر داریم
اگه این مشکلات وجود داشت واقعا از شما معذرت خواهی میکنم و بذارین بپای بی تجربگیم…..بله اینکه این مسئله یه چیز ساده نیست و باید از لحاظ شرعی و … بررسی بشه جای خود داره و واقعا هم با یه مقاله حل نمیشه!! حرف شما کاملا درسته.